Spawanie jako przykład procesu specjalnego, bezpieczeństwo i jakość

Spawanie jest procesem powszechnie stosowanym do produkcji wielu wyrobów, zarówno tych najprostszych (np. wyposażenie domowe) jak i bardziej kompleksowych (pojazdy transportowe, mosty). Często stanowi podstawowy zakres działalności w cyklu produkcyjnym przedsiębiorstwa.

Fotografia

Spawanie jest metodą łączenia miejscowego lub powierzchniowego dwóch materiałów w celu ich zestalania. Materiał poddawany obróbce doprowadzany jest do takiej temperatury, aby doszło do zmiany stanu jego skupienia (stopienia) w celu dokonania połączenia. Następnie materiał musi ostygnąć, aby utrwalić efekt tego procesu. W niektórych metodach wykorzystuje się dodatkowo tzw. spoiwa.

Spawanie stosuje się zwykle do łączenia metali, przede wszystkim stali, ale także dotyczy tworzyw sztucznych, szczególnie plastiku.

Spawanie to bardzo trudna czynność, wymagająca wykwalifikowanych umiejętności i może być niebezpieczna. Dlatego pracownicy muszą przestrzegać wszystkich norm BHP. W tym celu zostały wprowadzone normy dotyczące ochrony indywidualnej, odzieży ochronnej oraz zdrowia i bezpieczeństwa przy spawaniu, a także ochrony przed gorącem i ogniem.

W spawaniu jednak nie tylko ważne są zasady BHP. Istotne znaczenie mają normy dotyczące badań nieniszczących oraz badań niszczących, a także inne przepisy związane z nazwami, numerami procesów czy też zagadnieniami technicznymi, jak kąty pochylenia i obrotu czy spajanie metali i procesów pokrewnych. Ważne normy obowiązują także dla egzaminowania oraz kwalifikowania personelu.

Fotografia

Innymi normami są normy ISO opracowywanymi przez międzynarodowych ekspertów z danej dziedziny. Mają na celu poprawę efektywności, wzrost wydajności pracy, minimalizację ryzyka, bardziej zrównoważony sposób prowadzenia działalności.

W normach serii ISO 9000, określającymi zasady funkcjonowania w podmiocie systemu zarządzania jakością, szczególną uwagę zwrócono na procesy specjalne, kierowanie którymi ma istotny wpływ na jakość wyrobu. Dotyczy to szczególnie tych parametrów wyrobu, których pomiary skutkują wysokimi kosztami lub też są trudne do wykonania, a także w przypadku wyrobu lub wyników procesu, które nie mogą być w pełni sprawdzone przez późniejsze kontrole i badania.

Kiedy procesy spawalnicze zostały uznane za procesy specjalne, Europejski Komitet Normalizacyjny opublikował normę EN 729 (obecnie ISO 3834) dotyczącą systemów jakości w przedsiębiorstwach.  Można ja stosować zarówno jako uzupełnienie norm serii ISO 9000 bądź jako podstawę do utworzenia, wdrożenia i udokumentowania systemu jakości obejmującego wyłącznie elementy bezpośrednio występujące w procesach spawalniczych.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.